Прыемна нам сталеццяў пыл страхнуць…
М. Багдановіч
1. Францішак Скарына
У месце Вільні, у цішы ад бруку,
у шэрым замку, думна-самавітым,
ў пакоі сціплым, даўніной спавітым,
я з ім спаткаўся без размоў, без гуку.
Стагоддзі пылу я страсаю з друку,
між літар бачу зрокам прагавітым,
як людзям простым, людзям паспалітым
са словам нёс ён праўду і навуку.
3 бязмежнай прорвы тхленнага змяркання
падняў радзіму дух яго глыбінны…
Гартай балонкі мудрага выдання:
радкоў чырвоных краскі і галіны,
паўмесяц, сонца — як вянок адзіны,
як непагаснасць вечнага світання!
2. Васіль Цяпінскі
Дзвіны шырокай бурныя глыбіны
плывуць імкліва, крышаць перашкоду
і праз парогі — цвёрдую пароду —
нясуць у далі свой наплыў няспынны…
Зямляк вялікі слаўнага Скарыны —
з зямель Наддзвіння, з полацкага роду —
душы парывы прысвячаў народу,
стаяў на службе праўды і айчыны.
«Шануй — вучыў ён — над сябе самога
свой родны звычай, не здраджай чужому,
вучы нашчадкаў, школа — іх дарога
да дому продкаў, праведнага дому…»
Дзвіна спявае вечны гімн былому —
стагоддзі пылу не змялі нічога.
3. Сымон Будны
Ад зыркіх промняў — першых іскраў рання
агні ўзняліся, і было іх многа.
А ён прыходзіў знішчыць духа злога
туды, дзе цемры йшчэ было ўладанне.
Ішоў са словам праўды і пазнання,
і з гэным словам, дадзеным ад Бога,
была для люду дзіўная спамога:
душы вялікай буйнае паланне!..
Я сяння бачу: зноў зладумаў змова
над славай краю спеліць план імглісты,
бразджыць над ёю катняя акова.
А ён не гасне — свеціць дух вячысты,
няхай пад пылам — ды заўсёды чысты,
і з ім не моўкне даўняй праўды слова!
1943
