Галоўны герой апавядання Івана Пташнікава «Эфка» – Толік Вайда, дванаццацігадовы падлетак. На вобразе Толіка Вайды пісьменнік паказаў, якое душэўнае калецтва спараджала вайна. Яна абудзіла ў хлопчыка неадольную цягу да зброі, бяздумнае жаданне страляць. «Знайшоўшы ў Віжы ржавы ствол ад вінтоўкі, адрэзаў напільнікам канец і зрабіў сабе самаробны пісталет. Страляў з аўтаматных патронаў сарок, варон, бацяноў, курэй, сабак…». Гульня 12-гадовага падлетка са зброяй, што засталася пасля партызанаў, потым савецкіх салдат, абярнулася смерцю меншых брацікаў і сястрычкі (яны загінулі ад узрыву гранаты), а потым Пашкі Жарскага.
Кіруюць учынкамі Вайды не толькі дзіцячая цікаўнасць і наіўнасць. Сцэна помсты мышам у кароўніку (за тое, што спазніўся на пошукі зброі) высвечвае яго жорсткасць. Разам з тым Іван Пташнікаў паказваў, што з вайны можна было выйсці і з адкрытай для дабра душой. Пашка Жарскі таксама гуляў з «ваеннымі цацкамі» дарослых. Аднак у яго зусім іншае стаўленне да чалавека і жыцця. Нягледзячы на вялікае жаданне стрэліць, на зняважлівыя кпіны Вайды хлопчык не змог націснуць на курок. «Пашка Жарскі і да катла адышоўся, і падняў цяжкі аўтамат, і нацэліўся ў грудзі Вайду Толю… Колькі разоў ён хацеў стрэліць з такога аўтамата, а тут – не змог… Мусіць, што трэба было страляць у чалавека – у дрэва стрэліў бы».
