Вось вам азбука
I птушак,
Любых змалку
Весялушак.
Арол
Арол
Адолеў
Буры сілу,
Ляцеў Асілак
Быстракрылы.
Акінуў позіркам
Прасторы,
Агледзеў
Лес наўкольны,
Горы.
I на гняздо,
На дуб высокі
Цар птушак
Прыляцеў Здалёку.
Бусел
Бусел,
Буська,
Бацянок,
Белы-белы
Кафтанок.
Басаногі ён,
Без ботаў,
Ходзіць,
Бродзіць
Па балотах.
Жабкі
Бусліка
Баяцца:
У чарот
Бягуць хавацца.
Варона
Вараняці
Птушку-матку
Кліча, кліча
ў сваю хатку.
Вечарэе,
Вецер зябкі,
Птах галодны,
Зябнуць лапкі.
А варона ўсё
Вароніць –
Дзіцяняці
Не пакорміць.
Вечарам,
Нарэшце,
Матка
Успомніла
Пра варанятка…
Накарміла,
Спаць паклала,
Калыханку
Варкавала.
Гуска
– Дзе была ты,
Гуска?
– На балоце
Грузкім,
Там хадзіла я,
Гуляла,
Траўку
Гэткую шчыпала,
Нашую,
Гусіную,
З мяккай
Сэрцавінаю.
Драч
Горла
Драў
На лузе
Драч:
Драчанят няма,
Хоць плач…
Драчанятак
Драч чакаў,
Доўга-доўга
Іх гукаў.
Драчаняткі,
Як пачулі,
I прыбеглі
Да татулі.
Елавік-крыжадзюб
Шышку крыжадзюб
Дзяўбаў,
Зерні
Елкі
Даставаў.
Зерні
Елавік
Дастаў
Сваёй моцнай
Дзюбкай,
Ежу
Дзеткам раздаваў:
– Ешце,
Крыжадзюбкі!..
Журавель
Журавель,
Жураўка,
Жораў
Мае ціхі,
Добры нораў.
На балотах
Жураўліных
Ён збірае
Журавіны…
У трубу –
Жаленку –
Трубіць,
Танцаваць
Жураўка любіць.
Жураўліха
З ім ласкава,
Скача
Жыва,
Скача
Жвава.
Заранка
Яшчэ свеціць
Зорка,
Зараніца
Ранкам,
А пяе ўжо
Звонка
Ранняя
Заранка.
I чуваць
Выразна
Срэбны
Звон-званок,
Быццам
Звоняць
Нівы,
Травы,
Гай-лясок.
Івалга
Ілі-цілі,
Ілі-цілі, –
Івалга
Пяе над рэчкай.
Лес шуміць
Лісцём вясновым
I ўкрывае
Ім гняздзечка.
Каня
Каня
Канькае,
Кігіча:
– Кігі,
Кігі,–
Дожджык
Кліча,–
Кігі,
Кігі,–
Хоча піць…
Над азёрамі ляціць,
Ловіць
Кропелькі-дажджынкі,
Як празрыстыя расінкі.
I ўсё
Кружыць,
I ўсё
Кружыць,
Канькае,
Кігіча,
Тужыць.
Ластаўка
Золак
Ледзь-ледзь
Дрэў вяршыні
Кранае,
Ластаўка –
Ласкаўка
Лугам
Лятае.
Ранкам
I днём
Напявае,
Шчабеча
I заціхае
Ў хацінцы
Пад вечар.
Мухалоўка
Мухалоўка
Мух лавіла,
Мохам,
Мурагом
Хадзіла,
Трохі
Прытамілася,
Хвілю
Прыпынілася…
Села,
Пасядзела,
Хутка паляцела
У ціхі гай,
Дзе траўка,
Мяккая
Мураўка,
Многа-многа
Мушак
I сябровак-птушак.
Нырок-свірок
На возеры
Нырок
Нырае,
Нічога ён
Не заўважае.
Наважыўся
На бераг плыць,
А тут як тут
Ліса бяжыць…
Нырок-свірок
Перапужаўся,
Нырнуў –
I ў хвалях ён
Схаваўся.
Ох, прыгожы качар!
Агар,
Агар –
Тундровы птах,
Ох, і прыгожы
Качар ён!
Між купін,
Ля ракі ў кустах
Расце,
Гадуецца здавён.
Парушыць цішу
Звер –
Спалох,
Трывожны, часты
Сэрца ўдар,
Самотны крык:
– Ог, ог,
Ох, ох!.. –
У мох хаваецца
Агар.
Пугач
Пустальгу
Пугач
Пужаў,
Пускаў ёй
Пыл у вочы.
Ён
Птушцы
Толькі
Пагражаў,
Сам нішчыў
Мышак ноччу.
Рабчык
Золак ззяў,
Было ранютка.
Рабчык бег
Па лесе хутка, –
Захварэла
Рабка –
Рабак-дзетак
Матка.
Рабчык
Дзятліка спаткаў,
Пра бяду сваю сказаў:
Доктар,
Рабцы
Рады дай.
Не бядуй,
Мой родны, знай,
Вазьмі лекі –
Ёсць якраз –
Рабка вылечыцца ўраз.
Салоўка
Свішча
Салоўка
Майскаю ночкай,
Ранкам і днём
Спявае,
Слых
Салаўіхі
У веснім садочку
Песціць,
Суцешна ласкае.
Турухтан
Турухтан – кулік
Такуе,
Як палянку
Аблюбуе,
Тут і ладзіць
Такавішча,
Ток –
Вясновае ігрышча.
Турухтан –
Туп, Туп, –
Тупоча,
Запрасіць
На танцы хоча
Прыгажуню
Турухтанку,
Што выходзіць
На палянку.
Удод
Удод
Убор
Расквеціў свой
У колер белы,
У ружовы,
Угледзеў раз,
Упадабаў
На ўсё жыццё
Лясок сасновы.
Яго жытло тут,
У дупле,
Магутнай
Стогадовай хвоі,
Укрыцца можна
Заўсягды
I жыць паціху,
У спакоі.
Фіфі
– Фіфі,
Фіфі,
Фіфі, –
Ля рэчкі
Пеў птах
Бялява-шэры, –
Я ў весні час
Тут звіў гняздзечка,
Не трэба
Лепш кватэры.
Хрустан
Хрустан –
Харошы
Сем’янін,
Жыць добра
Самцы-птушцы з ім.
Сам ён
Хатку
Хутка робіць
Сам ён
Хрустанят выводзіць.
Цецярук
Цецярук
Цецярука
Цешыць
Сябра-дзівака:
– Я цябе
З тваёй
Цяцерай
Запрашаю
На вячэру.
Вечар
Цёмны
Ноч прыводзіць,
Цецярук жа
Не прыходзіць,
Не заве
На вячэру
I ні сябра,
Ні цяцеру.
Чомга
Чуйная
Чомга
Чула
Подых вясны,
З выраю
Прыляцела
У край свой
Азёрны, лясны.
З пругкіх
Чаротаў
Чомга
Домік-гняздо спляла,
Ён, нібы
Човен,
гайдаўся,
Возерам
Птушка плыла.
Шыпун-лебедзь
Шыпун
Плыве,
Шыпун
Шыпіць,
Рака
Шырокая
Шуміць.
Плывуць
За лебедзем
Крылатым
Яго малыя
Шыпуняты.
Эму
Эму – страус
Эх, вялізны,
Эх, і быстры,
Як алень,
Прабягае
Многа-многа
Кіламетраў
Кожны дзень.
Эму ведаюць
I дзеці –
Пісьманосец
Добры ён,
Эму
У вёсках афрыканскіх
Свой,
Любімы паштальён.
Юрок
Юрок вясною
Гаманлівы,
Рухавы,
Спрытны і
Юрлівы.
– Юць,
Юць,
Юць,
Юць!.. –
Чуваць з сасонкі
Яго вясёлы
Голас звонкі.
Ястраб
Сонечны дзень
Ясны-ясны,
Робіць кругі
У небе
Ястраб.
Яркае сонца
Палае,
Ястраб
Здабычы шукае…
Мерае
Неба абшары,
Кружыць,
Знікае пад хмары.
