Чайка, раптам склаўшы крылы, куляю падае ў траву. Момант – і яна ўжо зноў у паветры. У яе дзюбе трапеча рыбка, а да рыбкі ад Казіміравага вудзільна цягнецца леска.
Чайка праглынула рыбку, і цяпер сама пачапілася на кручок. Яна лётае па крузе над кустом, адчайна ўзмахваючы крыламі, а разгублены Казімір трымае вудзільна ў руках, не ведаючы што далей рабіць.
– Цягні яе да сябе, – раю я.
Казімір пачынае цягнуць леску да сябе, але чайка, змораная барацьбой і болем, сама садзіцца і зашываецца ў густы корч травы, так што мы ледзь дастаём яе адтуль. У яе распушчаны крылы, дзюба разяўленая і ўся ў крыві. Вушка кручка ледзь відаць у самым горле.
– Ай-яй, – стогне Казімір, трымаючы ў руках птушку. – I як жа гэта я не паспеў яе адагнаць?.. А ў яе там, у траве, дзе-небудзь гняздо і малыя птушаняты. Самы той час, калі яны выводзяцца. Вось, значыць, і птушаняты загінулі. А яна, відаць, матка – няйначай.
– Птушаняты не загінуць, – кажу я. – Іх будзе самец карміць, калі толькі гэта самка.
Чайка ў гэты час уздрыгвае, спрабуючы вырвацца з Казіміравых рук.
– Ах ты, небарака, – уздыхае Казімір.
Кроў ідзе і ідзе з разяўленай дзюбы. Яна кроплямі капае на Казіміравы рукі. Раптам твар старога Казіміра яснее. Гледзячы на мяне сваімі прыжмуранымі вачыма, ён раптам загадвае:
– Перарэзвай леску. Ды хутчэй жа! Гэта ж у нас у мястэчку ёсць ветурач. Ён гэты кручок ураз дастане.
Я перарэзваю леску. Мы ўдвух прабіраемся лугам да мястэчка.
Двор ветбальніцы шырокі і прасторны. Мы заходзім у прыёмны пакой, і Казімір адразу накіроўваецца да дзвярэй з надпісам «Урач». Я іду следам за ім. У пакоі за сталом сядзіць пажылы мужчына ў белым халаце.
Мужчына адрываецца ад папер і адразу нацэльваецца вачыма на чайку.
Казімір торапка растлумачвае. I чым больш ён гаворыць, тым больш на твары ва ўрача расплываецца дабрадушная задаволенасць.
– Та-ак, – кажа ён. – Гэта добра, што вы яе да мяне прынеслі.
Ён разглядвае чайку.
– Табе што ж, знелюбела над Дняпром лётаць, што ты на вуду кінулася? – гаворыць ён, разглядаючы разяўленую яе дзюбу. – Чайка – гэта паэзія мораў, рэчак, азёр. Пра яе нават песня складзена вельмі жаласлівая. А цяжкавата табе, мілая мая. Ну нічога, выратуем. Давядзецца аперацыю зрабіць. Будзем, мілая, горла табе рэзаць, кручок дастанем, а тады зноў горла зашыем. А вы,таварышы, пабудзьце ў прыёмным пакоі.
Потым дзверы расчыняюцца і, трымаючы ў руках чайку, выходзіць урач. Напалоханая чайка ўвесь час варочае галавою і разяўляе дзюбу, але адтуль ужо не цячэ кроў.
– Прымайце хворую. Сёння гэтая прыгажосць Прыдняпроўя есці не будзе. Заўтра дайце ёй дробную рыбу – найлепш малькоў. Праз шэсць дзён прынясіце – я здыму ёй швы.
На сёмыя суткі мы забіраем яе з клеткі і нясём да ўрача. I вось – шво знята.
– Куды вы яе цяпер дзенеце?
– Занясём на той самы бераг і выпусцім, – адказвае Казімір. – Там у яе блізка гняздо.
– Вось і добра, – кажа ўрач.
На тым беразе, дзе лавілі рыбу, развязалі птушцы крылы. Нейкі час чайка стаіць, не разумеючы, што з ёю робяць. А Прыдняпроўе вабіць і кліча яе.
(479 слоў)
Паводле М. Лупсякова.
