На Беларусі шахматы вядомы з адзінаццатага стагоддзя. У час раскопак у Мінску археолагі знайшлі самаробныя шахматныя фігуркі, выразаныя з драўніны. Падобныя фігуркі былі знойдзены яшчэ ў пятнаццаці гарадах Беларусі. Геаграфія знаходак сведчыць аб раннім распаўсюджванні шахмат па ўсёй тэрыторыі нашага краю.
Пераважная большасць фігурак выразана або вытачана майстрамі з костак і рагоў, дрэва і каменю.
Фігуркі мелі незвычайную форму: ладдзя была зроблена ў выглядзе баявога судна, а кароль прадстаўлены мініяцюрай радавітага князя са зброяй у правай руцэ. Фігурка ферзя выглядала так: на круглай падстаўцы сядзіць з падкручанымі пад сябе нагамі мужчына сталага веку са скрыжаванымі на грудзях рукамі, на галаве ў яго шлем. Пешка была зроблена ў выглядзе фігуркі барабаншчыка з бубнам на перакінутай цераз плячо вочапцы.
Вырабы старажытных шахматных фігур – дакладная крыніца вывучэння матэрыяльнай культуры і мастацтва нашых далёкіх продкаў.
(134 словы)
Паводле С. Цярохіна.
