Пушчанская казка
Ох і цёмна ж ноччу ў пушчы:
Ельнік стаў яшчэ гусцей,
Лось галлё сухое трушчыць
I чапляецца часцей
То за пень, то за калоду,
То за вострыя сукі, –
Не былі такія зроду
Паздзіраныя бакі.
Праз ядловец не прабіцца,
Ледзь назад пралезці змог,
I заўважыла Ласіца,
Што ў яго зламаны рог.
Ці былі там вы калі,
Дзе хоць вока выкалі?
А малое Ваўчаня
Пагукала маму
I ўпацёмках каля пня
Паляцела ў яму.
Вые, енчыць і галосіць,
Памагчы суседзяў просіць,
А ў ракітавым кусце
Заяц плача ў цемнаце.
Кінуў цёплую бярлогу
I пабег на дапамогу,
Пералазячы ледзь-ледзь
Праз валежыны, Мядзведзь.
Зайца выцягнуў за вушы –
I прайшоў адразу страх.
«Толькі больш ніколі, дружа,
Не сланяйся па начах, –
Ушчуваў Мядзведзь касога
Вось твая дамоў дарога.
Там даўно бядуе маці,
Я ж пайду да ваўчаняці,
Бо яго бацькам да рання
Не вярнуцца з палявання
З-за шырокае ракі,
Дзе хаваюцца дзікі.
Можа, хлопца уратую,
Толькі трэба паглядзець…»
Але як залемантуе
I завойкае Мядзведзь:
«Ой, скрануцца не магу,
Бо ўпіваюцца ў нагу,
Быццам тысяча іголак,
Дрот калючы ў дзесяць столак.
Касавокі, не бяжы,
Мне хутчэй дапамажы!»
Але раптам з-пад нагі
Голас чуецца другі:
«Хто там прэцца, як мядзведзь
I крычыць без толку,
Хто не можа паглядзець,
Што на мне іголкі?»
«Адурэў, таварыш Вожык!
Хто ж на сцежцы ставіць ложак?»
«Я не ложак, а лагчынку
Паміж лісцікаў і траў
Для начнога адпачынку
Сам сабе аблюбаваў.
У мяне цяпер, сябры,
Тры зламаныя рабры».
«Ну, а я ўжо не змагу
Стаць на правую нагу!»
I Мядзведзь узяў у зяпу
Акрываўленую лапу.
Толькі ў пушчы сярод ночы
З кожнага Сава рагоча,
Бо яна з усіх адна
Добра бачыць давідна,
I на досвітку засне
На яліне ці сасне.
А Мядзведзь раве ад болю,
Стогне, лапаю трасе.
I на крык па добрай волі
Пазбягаліся усе:
Праз ядловец, без дарогі,
Лось прыплёўся аднарогі,
І казулі, і дзікі,
I Лісіца – з-за ракі.
За увагу і за ласку
Заяц робіць перавязку:
Берасцінаю ў тры рэдзі
Закруціў нагу Мядзведзю.
Той суцішыўся, замоўк.
Аж прыбег аднекуль Воўк.
Пасівелы і стары,
Вочы, быццам ліхтары,
З ім і тое Ваўчаня,
Што у яме, каля пня,
З усяе ваўчынай сілы
На ўсю пушчу галасіла.
Раптам крыкнула Сарока:
«Колькі ж нам блукаць у змроку?
Мае кожнае сяло
Электрычнае святло.
Вось і трэба ад вады
Нам правесці правады,
Каб сучок і кожны пень
Ноччу бачыць, як удзень».
Просіць слова Воўк стары:
«Толькі выхад ёсць адзіны –
Можа, згодзяцца бабры
Збудаваць для нас плаціну.
Дык няхай да іх дахаты
Сходзяць нашы дэлегаты
I папросяць, каб бабры
На Чаромхавым віры
Добра рэчку загацілі
I па дроце ток пусцілі».
А назаўтра ўсе з ахвотай
Захапіліся работай.
Ад зары і да зары
Завіхаюцца бабры –
Валяць елкі і асіны
Для галоўнае плаціны.
Ад світання да змяркання
Дзік з кратамі – ў катлаване,
А Мядзведзь, хоць і кульгае,
Кожнаму дапамагае:
Прыкаціў на бераг прама
Ён турбіну і дынаму.
Дзе разжыўся – невядома.
Можа, узяў з металалому,
Але ім няма цаны,
Бо як новыя яны.
А цяпер і павукі
Узяліся за работу:
На галіны і сукі
Начаплялі столькі дроту,
Што прайсці і Лось не змог
I зламаў апошні рог.
Завіхаюцца да зморы
Даўганогія манцёры,
I пад вечар пішуць зводку,
Што закончылі праводку.
Каля рэчкі за-гу-ло…
Закруцілася дынама.
«Ёсць і ў нас цяпер святло»,
Паляцела тэлеграма
Да пушчанскага цара –
Белавежскага Зубра.
На галінкі і сучкі
Дружна селі светлячкі
I найлепш на свеце
Свецяць, свецяць, свецяць.
А Лісіца, цётка Ліза,
Каб усюды быў прагрэс,
Каляровы тэлевізар
Прыцягнула з крамы ў лес.
Светла, весела ў пушчы,
А было ж наадварот.
I адразу стаў відушчы
Нават самы цёмны Крот
I жадае: «Каб было
На зямлі заўжды святло!»
1980
Крыніца: Грахоўскі С. Выбраныя творы. У 2-х х. Т. 2. Вершы, паэмы, казкі, пераклады.: Маст. літ., 1983. – 414 с
